SEARCH RESULT

Çalışmada, Ali b. İbrâhim ez-Za’ferânî Efendi tarafından herhangi bir isimlendirme yapılmadan kaleme alınan ancak daha sonra “Risâletün fî Kırâati’l- Fâtiha Li’l-Vâlideyn” adıyla kayda geçmiş eser incelenecektir. Kaynaklarda hayatı hakkında herhangi bir bilgi bulunmayan Ali b. İbrâhim ez-Za’ferânî Efendi’nin, telif ettiği risâlelerdeki karinelerden XVIII. yüzyılda yaşadığı tahmin edilmektedir. Müellifin risâlelerinde kullandığı el-Borlevî ve ez-Za’ferânî nisbelerinden Safranbolulu olduğu anlaşılmaktadır. Söz konusu risâlede Fâtiha sûresinin ölen anne-baba ve yakınlara okunması bağlamında Kadızâdeliler-Sûfîler arasındaki tartışmalara atıfta bulunulmaktadır. Safranbolu, başta ilmî, kültürel, ticârî ve sosyal alanlarda olmak üzere pek çok sahada köklü geçmişe sahip bir şehir olarak anılagelmiştir. Şehrin kadim geçmişindeki ilmî birikiminin ortaya çıkarılması doğrultusunda yapılacak akademik çalışmalar, geçmişten geleceğe köprülerin kurulmasında ve geçmişin mirasından ilham alınarak geleceğin inşa edilmesinde önem arzetmektedir. Bu çerçevede farklı disiplinlerde yapılacak çalışmaların söz konusu değerli mirasın gündüzüne çıkartılmasındaki rolü yadsınamaz. Bu çalışmada da yaklaşık üç asır önce yaşamış olduğu sanılan Ali b. İbrâhim ezZa’ferânî Efendi’nin yazma halindeki eserinin tanınıp bilinmesine katkı sağlamaya çalışılacaktır.

International Congress of Human and Social Sciences Research
İTOBİAD

M.Sami ÇÖLLÜOĞLU

Beginning from the revelation of the Holy Qur’an to the Prophet, Muslims have been always engaged in understanding and interpreting the Qur'an. Examining the studies made since then, one would see that besides commentaries on the Qur'an as a whole, there are also separate interpretations of certain chapters, out of which a tradition of Qur’anic exegesis has emerged. Because the fact that it is regarded as the summary of the Qur’an due to its content, and there are numerous narrations mentioning its merits, the chapter of al-Fatiha has been separately interpreted. In the present study, al-Nafkhat al-Faiha fi Tafsir Surat al-Faiha, a work by Abd al-Basit b. Khalil b. Shahin alMalati, who were a Mamluk scholar with vast knowledge of various sciences in addition to Islamic sciences, will be dealt with.

International Congress of Human and Social Sciences Research
İTOBİAD

M.Sami ÇÖLLÜOĞLU

Müslümanlar, Kur’ân-ı Kerim’in Hz. Peygambere indirilmesinden itibaren, her dönemde onu anlama ve yorumlama faaliyetleri içerisinde olmuşlardır. Tarihsel süreçte yapılan çalışmalara bakıldığında, Kur’ân’ın tümünün tefsirinin yapılmasının yanısıra müstakil olarak sûre tefsirlerinin de yapıldığı ve bununla bir gelenek oluşturula geldiği görülmektedir. Muhtevası bakımından Kur’ân-ı Kerim’in bir özeti mesabesinde sayılması ve faziletine dair çok sayıda rivayetin bulunması Fâtiha sûresinin müstakil bir şekilde tefsir edilmesinde etkili olmuştur. Bu çalışmada İslami ilimlerin yanı sıra pek çok ilim dalında geniş bir ilmî birikime sahip olan Memlüklü âlim Abdülbâsıt b. Halîl b. Şâhîn el-Malatî (844/1440)’nin kaleme aldığı, yazma olarak günümüze kadar ulaşabilmiş en-Nefhatu’l- Fâiha fî Tefsîri Sûreti’l-Fâtiha isimli eseri incelenecektir.

International Congress of Human and Social Sciences Research
İTOBİAD

M.Sami ÇÖLLÜOĞLU

Köklü bir mazisi olan Safranbolu, geçmişten günümüze ilim ve kültür alanında pek çok değerli âlim yetiştirmiş ve onların farklı alanlarda nadide eserler vermesine imkan sağlamış bir şehir olarak anılagelmiştir. Şehrin yetiştirdiği bu değerli kişiler ve onların eserleri hakkında yapılacak araştırmalar, geçmişin mirasının gün yüzüne çıkarılarak geleceğe aktarılmasında önemli katkılar sağlayacaktır. Bu çalışmada XVIII. yüzyılda yaşadığı tahmin edilen ve kaynaklarda hakkında herhangi bir bilgi bulunmayan Ali b. İbrâhim ez-Za’ferânî Efendi’nin “Zübdetü'l Fevâid” isimli yazma risâlesi incelenmiştir. Kullandığı ez-Za’ferânî nisbesinden Safranbolulu olduğu anlaşılan müellif, eserini o dönemde namazlardan sonra Âyetü’l-Kürsî’nin okunmasına ilişkin toplumum çeşitli kesimlerinde ortaya çıkan ihtilaflara çözüm sunmak amacıyla kaleme almıştır. Risâlede Âyetü’l-Kürsî’nin okunmasındaki faydaların özüne temas edilmiştir. Bu çerçevede Kur’ân-ı Kerim’in mutlak anlamda okunması ve dinlenmesinin bağlayıcılığı üzerinde durulmuş, Âyetü’l-Kürsî’nin okunmasına ilişkin zikredilen hadis-i şeriflere yer verilmiş ve kaynaklarda geçen bilgiler ışığında çeşitli tespitlerde bulunulmuştur. Eserde Âyetü’l- Kürsî okunurken yapılan hata ve yanlışlara da değinilirken bunları aşabilme noktasında bazı önerilere yer verilmiştir. Risâlenin tek nüshası Ankara Milli Kütüphane’de Yazmalar Koleksiyonu bölümünde 06 Mil Yz A 1569/3 numara kaydıyla bir mecmua içeresinde 41b-44a varaklar arasında yer almaktadır. Yapılan araştırmada eser üzerinde daha önce herhangi bir çalışmanın yapılmamış olduğu tespit edilmiştir.

Uluslararası Geçmişten Günümüze Karabük ve Çevresinde Dini, İlmi ve Kültürel Hayat Sempozyumu
UGGKS2019

M.Sami ÇÖLLÜOĞLU